Nieuwe landschapsplannen Westerkwartier
Op vrijdag 4 maart ontving Westerkwartier Natuurinclusief Jaap Dirkmaat, directeur van de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap*. In een volle zaal van Hotel Aduard sprak Jaap de ongeveer 60 aanwezigen toe. Het publiek bestond voornamelijk uit boeren en enkele andere geïnteresseerden met een grote betrokkenheid bij de veehouderij, de natuur en het landschap in Gemeente Westerkwartier.
Op dit moment maken 40 veehouders in het Westerkwartier bedrijfsplannen. “Jaap komt op een mooi moment om de discussie rondom natuurinclusieve landbouw aan te zwengelen, wat te prikkelen en om een mooi statement te maken”, sprak programmamanager Irene van Dorp bij de inleiding. De bezoekers luisterden aandachtig…
Trots
“Wat was Nederland toch mooi vroeger. En overal anders. Nederlanders hadden de neiging om het overal consequent net iets anders in te richten”. Jaap vertelde over de ontstaansgeschiedenis van ons gebied en de gevolgen van de recente landbouwgeschiedenis op de inrichting van het Westerkwartier. “Wat maakt het Westerkwartier tot de streek waar je je thuis voelt? Dit landschap heeft eeuwigheidswaarde. Maar als je het karakter van de streek verwoest dan kom je niet meer thuis!”
Jaap Dirkmaat (Foto: FPS, Jos Schuurman)
De Boer
“Wie zorgt dan voor al die goede dingen? De boer! Waar moet het landschap verbeteren? Bij de boer! Met wie moeten we dan vriendjes worden? Met de boer!” In het enthousiaste verhaal, doorspekt met anekdotes en praktijkvoorbeelden, klinkt ook een roep om het ánders te gaan doen. Om te werken aan het landschap. Aan natuurgebieden om ‘blij’ van te worden. “Met respect, liefde en zorg kun je nieuwe landschappen maken!”
Jaap Dirkmaat (Foto: Date Hoiting)
Perspectief
In de Ooijpolder leerde Dirkmaat hoe je een landschap succesvol kunt herstellen. Met nieuwe landschapselementen, meer natuur en meer toeristische aantrekkelijkheid. Maar dat vraagt wel om een goede samenwerking met de boer. “Langlopende contracten. De wil om te betalen voor wat mooi en goed is. De ‘boer als aannemer’ om het gebied te beheren. Niet tegen een onkostenvergoeding. Nee. We moeten daar goed voor betalen!”
Vraagtekens
“Wat brengt het ons?”, vroeg één van de aanwezige veehouders. Jaap Dirkmaat: “In de eerste plaats is ons landschap een enorme rijkdom. Maar de grootste baat van een gebied waarin je de natuur meer integreert ligt op het gebied van stikstof. Een gebied met houtwallen bindt bijvoorbeeld meer stikstof dan een bos. De ‘kamerschermen’ werken goed tegen fijnstof. De biodiversiteit neemt toe. En vergeet niet… er komen meer toeristen. Daar liggen grote kansen. Als je het goed doet, is het een plus. De trots groeit als je het eigen verhaal van het Westerkwartier gaat vertellen! Wat een rijkdom!”
De overheid en de boer
Voorzitter van de stuurgroep, waarnemend wethouder Pieter van der Zwan vond het een inspirerende bijeenkomst en vroeg zich af: “Hoe breng je de belangen bij elkaar… en is de overheid onderdeel van het probleem of van de oplossing? Die vraag is vergelijkbaar met de vraag of boeren onderdeel van het probleem of van de oplossing zijn. Een inkoppertje natuurlijk. Natuurlijk zijn ze onderdeel van de oplossing. Boeren kennen hun omgeving als geen ander. Daar moeten we gebruik van maken.
Pieter van der Zwan (videofragment van Tim Lechner)
Maar hoe staan wij als overheden in de wedstrijd? Kunnen we met elkaar nieuwe wegen begaan? Is er experimenteerruimte? Geven we de ruimte? We moeten met alle overheden samen optrekken en de belangen bij elkaar brengen. Hoe gaan we de goede kant op met elkaar?”
Plannen maken
Gert-Jan Stoeten coördineert de strategische- en natuurbedrijfsplannen die in het kader van Westerkwartier Natuurinclusief met 40 landbouwbedrijven worden gemaakt. “Als je de vraag stelt wat er over tien jaar van jou als boer wordt verwacht en je bedenkt of je je bedrijf daar sterker mee kunt maken… dan heb je het begin van een plan. Met de bedrijfsnatuurplannen blijven we dicht bij de boer. We gaan concreet aan de slag!”
Enthousiasme
“Het begint met enthousiasme voor het gebied”, zegt Freek Nieuwenhuis, voorzitter van Collectief Groningen West. “Daarmee kun je het gebied ook vooruithelpen.” Henk Hulshoff, voorzitter Westerkwartier van LTO Noord voegt toe: “Enthousiasme. Zeker. Van de boeren, van de omgeving. En van de politiek. Er moet ook geld beschikbaar komen. Daarmee kun je sturing geven om het mooier te maken. Je kunt dan een structuur opzetten. Met langlopende contracten en een goede vergoeding zodat je een generatie verder kunt.”
* meer informatie over de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap is hier te vinden.
Is Westerkwartier Natuurinclusief? – Dubbelinterview 3
In dit derde dubbelinterview gaan we in gesprek met Jan Evert Moes, veehouder in Zuidhorn “…het probleem is… er zit geen verdienmodel achter”. En met Marco Glastra, directeur van Het Groninger Landschap: “… natuur en landbouw moeten meer verweven raken. De spanning moet er af.” Praat mee en geef je mening!
Bericht bekijken
Is Westerkwartier Natuurinclusief? – Dubbelinterview 2
In de tweede editie van onze serie dubbelinterviews zoeken we naar de status én de definitie van een natuurinclusief Westerkwartier met Veehouder Evert Horenga en Beleidsmedewerker waterkwaliteit en landbouw Niels Tienstra. Praat mee en geef je mening onderaan deze pagina!
Bericht bekijken